Deconstruction (hiện nhập giới học tập thuật VN vẫn ko thống nhất được dịch là diệt cấu tạo, giải cấu tạo, diệt thi công hoặc giải con kiến tạo) là 1 trong tư tưởng triết học tập thời điểm cuối thế kỷ XX bởi triết nhân Pháp Jacques Derrida (1930-2004) tạo nên, với tác động rất rộng cho tới phong cách thiết kế, âm thanh, hình đồ họa hiện đại nhất, rõ ràng là sự việc áp hòn đảo của những dự án công trình phong cách thiết kế đem phong thái deconstructivism (giải cấu con kiến trúc) với những thay mặt tiêu biểu vượt trội như Frank Gehry, Rem Koolhass, Daniel Libeskind, Zaha Hadid…
Deconstruction là gì? Không ai, bao gồm Derrida, hoàn toàn có thể vấn đáp đầy đủ vẹn thắc mắc này, và triết nhân tự động thú thiệt là ko lúc nào ông vừa lòng về kể từ này. Với kĩ năng hạn chế của tôi, Cửa Hàng chúng tôi tiếp cận deconstruction nhập phong cách thiết kế bởi vì những kể từ khóa cần thiết của chính nó là parergon, pharmakon (đã được reviews nhập tập san Kiến trúc năm 2014), phallogocentrism, trace, supplement…
Phallogocentrism và phong cách thiết kế tượng đài
Theo Derrida, lịch sử hào hùng văn minh phương Tây được thi công bên trên nền tảng của Ngôn tâm luận (logocentrism) và Duy dương vật luận (phallocentrism). Ngôn tâm luận là sự việc nhấn mạnh vấn đề nhập tầm quan trọng của tiếng trình bày và hạ thấp tầm quan trọng của chữ viết lách, thực hiện cho tới chữ viết lách trở nên hình tượng của ngữ điệu trình bày, là ký hiệu của ký hiệu, tức là một chiếc gì nằm trong loại yếu hèn. Còn duy dương vật luận là tư tưởng dựa vào nam tính mạnh mẽ (masculinist/phallic) và phụ hệ (patriarchal). Kết phù hợp logocentrism và phallocentrism lại cùng nhau, Derrida sáng sủa tạo thành một kể từ mới: Phallogocentrism (ngôn dương vật luận). Nói cộng đồng, ngôn dương vật luận là tư tưởng về sự việc phân cấp cho và thiên chênh chếch, ví dụ như: trình bày rộng lớn viết lách, phái nam rộng lớn phái đẹp, hiện hữu rộng lớn vắng ngắt mặt mũi, khối quánh rộng lớn khoảng chừng trống rỗng,…
Trong cấu tạo không khí khu đô thị, những điểm vượt trội thông thường là những khối đồ sộ với dáng vẻ tương tự với phallus, ví dụ cột Vendome và tháp Eiffel ở Paris, cột Alexander ở Saint Petersburg, tháp Swiss Re ở London, tháp Torre Agbar ở Barcelona… Khi những KTS design những dự án công trình tạo ra điểm vượt trội khu đô thị, chúng ta lựa lựa chọn những hình thể dạng phallus ko hẳn chúng ta mong muốn tôn vinh tính dục nhưng mà là dòng sản phẩm hình thể vì vậy thực sự khiến cho tuyệt vời cảm giác của mắt uy lực cho tới với công bọn chúng. Phallus (dương vật, linga, fungus, penis) với cùng 1 độ quý hiếm nhiều năm và xuất hiện tại trong không ít nền văn hóa truyền thống (Ai Cập, Hy Lạp cổ điển, Nam Mỹ, bấm Độ, Khu vực Đông Nam Á, Bắc Âu, Balkan, Nhật Bản), nên kể từ nhập vô thức của từng quả đât, hình thể ê mang ý nghĩa hóa học quyền lực tối cao, siêu việt, chở che, hiên ngang, lạc thú, mách bảo giao hội, xác định hòa bình.
Từ ý kiến ngôn dương vật luận của Derrida, những mái ấm nữ giới quyền luận (feminism) nhận định rằng lịch sử hào hùng trái đất được viết lách bởi vì phái nam và văn hoá trái đất cũng rất được tạo ra bởi vì nam giới giới: Nam giới không chỉ lúc lắc ưu thế về góc nhìn kinh tế tài chính, chủ yếu trị, xã hội mà còn phải lúc lắc ưu thế cả nhập ngữ điệu. Và qua loa ngữ điệu, phái nam cai trị cả sườn trí tuệ và toàn cỗ hệ quy chiếu cũng tựa như những báo giá trị của loại người (trong ê đối với tất cả đặc điểm của tượng đài). Từ trên đây, những triết nhân giải thi công và những mái ấm nữ giới quyền luận tổ chức lật sụp đổ khối hệ thống trí tuệ của phái nam và chính thức tạo ra trái đất của phái nữ giới. Họ tôn vinh nữ giới rộng lớn nam giới, viết lách rộng lớn trình bày, vắng ngắt mặt mũi rộng lớn hiện lên, trống rỗng rộng lớn quánh, không khí khu đô thị rộng lớn hình khối công trình…
Giờ trên đây, điểm vượt trội không khí khu đô thị và những tượng đài ko nhất thiết cần là những hình khối uy lực sang trọng vươn lên rất cao nhưng mà hoàn toàn có thể là những khoảng chừng trống rỗng, những căn hầm, những hố lõm bên trên mặt mũi khu đất. Theo tư tưởng nữ giới quyền, ê là sự việc vận động và di chuyển kể từ trí tuệ nam tính mạnh mẽ lịch sự nữ giới tính.
Đài tượng niệm cuộc chiến tranh VN ở Washington D.C. là 1 trong ví dụ. Công trình này được design bởi vì một nữ giới KTS, Maya Lin. Đó là 1 trong bức tường chắn lâu năm 57m, bằng đá điêu khắc hoa cương đen sì, hình chữ V, ở bên dưới mặt mũi khu đất, tự khắc thương hiệu rộng lớn 58.000 quân sĩ Mỹ vẫn bỏ mạng hoặc thất lạc Lúc nhập cuộc trận chiến tranh giành ở VN. Nước Mỹ ko thể dựng một tượng đài cao ngất hoặc phô trương cho 1 thất bại áp lực và vô số nỗi nhức của những mái ấm gia đình Mỹ với con cái mất mát ở VN. Đài tưởng vọng với phong cách thiết kế rất rất giản dị tuy nhiên thâm thúy lắng, đem đến xúc cảm buồn và sẻ phân tách cho từng người dân lúc đến trên đây viếng thăm. Nó nhắc nhở từng người dân Mỹ về sự việc bất nghĩa và thảm khốc của trận chiến tranh giành xâm lăng một dân tộc bản địa không giống. Sự lặng lẽ, share và bao dong, những tính cơ hội của phái nữ giới, được thấy rõ ràng ở tượng đài này, mặt khác tạo nên vẻ đẹp nhất khác lạ của chính nó với toàn bộ những tượng đài không giống bên trên trái đất.
Trace và văn cảnh con kiến trúc
Trace (dấu vết, vết mờ) là 1 trong định nghĩa được sinh đi ra kể từ sự thưởng thức différance, là phần vắng ngắt mặt mũi của việc hiện hữu kí hiệu. Trong quy trình khai triển différance, một kí hiệu được dịch gửi cút thì luôn luôn nhằm lại vết tích.
Xem thêm: silent là gì
Khác với ý kiến của Ferdinand de Saussure, Derrida nhận định rằng một chiếc miêu tả ko nhất thiết kéo theo một chiếc được miêu tả ứng nhưng mà luôn luôn kéo theo những dòng sản phẩm miêu tả không giống, và tất cả chúng ta sẽ không còn lúc nào vươn cho tới được dòng sản phẩm được miêu tả sau cùng nhưng mà bạn dạng thân thiết này lại ko cần là một chiếc miêu tả của một chiếc gì không giống. Nói một cách tiếp, sau từng chữ là 1 trong (hay nhiều) chữ không giống bị gạch men vứt, bọn chúng trở nên những vết nhòa của văn bạn dạng. Quá trình gọi thực tế là 1 trong quy trình truy dò xét những vết nhòa ấy.
Cũng như 1 kiệt tác văn học tập, vẻ đẹp nhất của một dự án công trình phong cách thiết kế ko thể chỉ được nhìn nhận bởi vì những gì gói gọn gàng trong tầm khu đất của chính nó với những cụ thể, hình khối hiển hiện tại bên trên nó như ý niệm truyền thống cuội nguồn cho tới tận ngày ngày hôm nay. Vẻ đẹp nhất của một dự án công trình cần được bịa đặt nhập văn cảnh những dự án công trình xung xung quanh nó gần giống nhập toàn cảnh dòng sản phẩm chảy lịch sử hào hùng, văn hóa truyền thống, mỹ học tập, technology. Liệu hoàn toàn có thể với cùng 1 dự án công trình này ê bởi KTS design trọn vẹn mới nhất, trước đó chưa từng xuất hiện tại nhập ngẫu nhiên và nhập lịch sử hào hùng loại người? Chắc chắn là ko. Bất cứ một dự án công trình này đâm chồi lên đều được học hỏi và chia sẻ, sao chép và sửa đổi kể từ vạn vật thiên nhiên và kể từ những dự án công trình vẫn với. Ví dụ như mái ấm hát Opera Sydney với hình khối phỏng theo gót những cánh buồm và vỏ sò, Khải trả môn Paris được sao chép kể từ Cổng Titus ở Roma, Kim tự động tháp Louvre được học tập theo gót Kim tự động tháp Giza…
Một dự án công trình phong cách thiết kế được gọi là đẹp nhất chỉ lúc nào nó ở trong văn cảnh của vạn vật thiên nhiên hoặc của khu đô thị (dù cho tới hình hình họa của chính nó hoàn toàn có thể là hài hòa và hợp lý hoặc tương phản với xung quanh). Không với văn cảnh, vẻ đẹp nhất phong cách thiết kế chẳng với nghĩa lý gì. Nếu được bịa đặt nhập văn cảnh tương thích, dự án công trình tiếp tục thực hiện cho tới toàn bộ nằm trong đẹp; nếu để sai thì toàn bộ bị rời rộc và xoàng thú vị. Ngữ cảnh tương thích ở trên đây đó là những vết nhòa nhưng mà dự án công trình phong cách thiết kế tương tác với cảnh sắc xung xung quanh nhằm tất cả chúng ta cảm thấy sự tương tác một cơ hội ngẫu nhiên thân thiết bọn chúng.
Một dự án công trình trọn vẹn mới nhất với những hình khối mới mẻ hoặc một dự án công trình được tôn tạo bao hàm cả phần cũ và phần mới? Một khu đô thị được thi công trọn vẹn mới nhất kể từ nền khu đất trống rỗng ko hoặc một khu đô thị được trở nên tân tiến qua loa sản phẩm ngàn năm với khá nhiều tầng thâm thúy văn hóa truyền thống và con kiến trúc? Cái này đẹp tuyệt vời hơn, thú vị rộng lớn và nên sống hơn? Câu vấn đáp của Cửa Hàng chúng tôi là vế sau. Bởi có tương đối nhiều vết tích, nhiều tầng văn hóa truyền thống lịch sử hào hùng ở một dự án công trình phong cách thiết kế hay là 1 khu đô thị thì người dân càng với ĐK nhằm thưởng thức, mày mò và yêu thương quý điểm bản thân sinh sinh sống. Nhà khu đô thị học tập Jane Jacobs vẫn ngăn chặn ý kiến san bằng phẳng và xây mới nhất trọn vẹn ở những khu đô thị phương Tây sau thế chiến loại II, thay cho nhập ê bà khuyến nghị đẩy mạnh sự đa dạng chủng loại về lịch sử hào hùng phong cách thiết kế nhập khu đô thị, những dự án công trình mới nhất xen kẹt những dự án công trình cũ. Vẻ đẹp nhất của khu đô thị ko hẳn là những dự án công trình mới nhất xây bóng nhoáng nhưng mà là sự việc phó mẻ và “trò chuyện” thân thiết dòng sản phẩm mới nhất ê với dòng sản phẩm cổ kính rêu phong vẫn tồn bên trên hàng nghìn năm.
Caixa Forum (2007), bởi Herzog & de Meuron design, là 1 trong kho lưu trữ bảo tàng thẩm mỹ và nghệ thuật tiến bộ ở Madrid được thi công bên trên nền một ga tàu năng lượng điện cũ. Tại dự án công trình này, những vết tích được xuất hiện tại Lúc tương tác những cặp phạm trù mới/ cũ, cổ điển/ tiến bộ, bạn dạng thân thiết công trình/ cảnh sắc xung xung quanh. Dấu vết phong thái truyền thống của ga tàu năng lượng điện cũ và những dự án công trình xung xung quanh mù mờ xuất hiện tại phần thân dự án công trình (tường gạch men và những cụ thể cửa ngõ giả). Phần cái tuy rằng thực hiện bởi vì vật tư mới nhất và với dáng bộ hình khối vẫn khêu gợi đi ra hình hình họa của dạng cái Mansard. Dấu vết cũng xuất hiện tại ở mảng tường cây cối ở trong nhà ở bên cạnh tiếp giáp với dự án công trình Lúc nó khêu gợi lên hình hình họa khu vực vườn thực vật phía mặt mũi ê tuyến phố. Công trình như thể điểm đồn trú của những vết tích.
Supplement và phần phụ nhập con kiến trúc
Supplement (phần phụ) là 1 trong định nghĩa của triết nhân Jean Jacques Rousseau, là 1 trong phần ko trọng yếu hèn tăng vào một trong những cái gì ê nhằm nó hoàn mỹ bạn dạng thân thiết. Theo Derrida, lối tâm lý của phương Tây là loại “logic của phần phụ” nhưng mà bên trên thực tiễn là nhì phát minh trái khoáy ngược nhau. Một mặt mũi, phần phụ được đáp ứng cho tới một chiếc tự động cho bản thân là vẫn hoàn mỹ và tự động hoạt động và sinh hoạt, ví như viết lách là phần phụ trình bày, Eva là phần phụ của Adam… Mặt không giống, dòng sản phẩm phát minh về một chiếc cần phải có phần phụ tức là nó ko thể tự động hoàn mỹ bạn dạng thân thiết. Nếu nó hoàn mỹ nhưng mà không tồn tại phần phụ thì Lúc góp thêm phần phụ nhập tiếp tục xuất hiện tại một chiếc còn hơn hết hoàn mỹ, hơn hết tổng thể. Vì thế tiếp tục xuất hiện tại một lỗ hở gọi là thiếu thốn sót bẩm sinh khi sinh ra (originary lack), và phần phụ hoàn toàn có thể điền chan chứa dòng sản phẩm lỗ hở ê. Theo Kinh Thánh, Adam sinh sống 1 mình ở thiên đường, thiếu thốn người giúp sức bầu chúng ta nên Chúa Trời mới nhất tạo nên một người chúng ta cho tới Adam nhằm cuộc sống đời thường anh tao hoàn mỹ rộng lớn. Tuy nhiên, phần phụ Eva được tạo nên kể từ xương sườn của Adam, và vì vậy Adam bị bất toàn (bị thiếu thốn xương). Cái nghịch ngợm lý trả thiện/ phần phụ của loại người dân có kể từ khởi thủy, và quả đât ko thể này hóa giải được nó.
Xem thêm: buffer là gì
Như vậy, một phía phần dựa vào về phía bên ngoài của một chiếc vẫn hoàn mỹ, mặt mũi không giống này lại thuộc sở hữu bên phía trong nhằm dòng sản phẩm ê hoàn mỹ, tức nó thay mặt cho 1 tính ko xác lập thân thiết phía bên ngoài và bên phía trong khối hệ thống. Nó vừa vặn như phần phụ nhưng mà vừa vặn như dòng sản phẩm nổi trội, vừa vặn là ngoài lề nhưng mà vừa vặn là trung tâm hấp dẫn sự lưu ý.
Kim tự động tháp kính thân thiết sảnh Napoleon nhập quần thể phong cách thiết kế kho lưu trữ bảo tàng Louvre bởi I.M.Pei design (1989) là 1 trong ví dụ. Nó là phần phụ, phần không ngừng mở rộng của kho lưu trữ bảo tàng Louvre tuy nhiên này lại là 1 trong khuôn khổ cần thiết của kho lưu trữ bảo tàng (nơi tiếp đón và dịch vụ). Kiến trúc của Kim tự động tháp khác lạ trọn vẹn với những khuôn khổ cũ của kho lưu trữ bảo tàng, một khối kính giản dị nhập xuyên suốt thân thiết một quần thể những cụ thể họa tiết phong cách thiết kế truyền thống bằng đá điêu khắc và gạch men. Nó là 1 trong sự khác lạ, là dòng sản phẩm phía bên ngoài của một bố cục tổng quan phong cách thiết kế vẫn hoàn hảo và tương đồng tuy nhiên này lại trở nên trung tâm mới nhất của bố cục tổng quan phong cách thiết kế mới nhất.
(Trích “ Tinh thần khai phóng của nghệ thuật” – Vũ Hiệp)
(Bài đăng trên Tạp chí Kiến trúc số 04-2016)
Bình luận