sonar là gì

Bách khoa toàn thư ngỏ Wikipedia

Tàu quần thể trục của Pháp F70 type La Motte-Picquet với những sonar phỏng sâu sắc thay cho thay đổi (Variable Depth Sonar, VDS) loại DUBV43 hoặc DUBV43C
Hình hình ảnh sonar của xác tàu lặn T-297 của Hải quân Liên Xô, trước đó là tàu Virsaitis của Latvia, ở vùng biển lớn Estonia, đắm cơ hội hòn đảo Keri trăng tròn km.

Sonar (viết tắt kể từ giờ đồng hồ Anh: sound navigation and ranging) là một trong những chuyên môn dùng sự Viral tiếng động (thường là bên dưới nước) nhằm mò mẫm lối dịch rời (tức đạo hàng [1]), liên hệ hoặc trừng trị hiện tại những đối tượng người dùng không giống phía trên mặt mũi, trong thâm tâm nước hoặc mặt đáy nước, giống như những cá, tàu thuyền, vật thể trôi nổi hoặc chìm ngập trong bùn cát lòng, v.v.

Bạn đang xem: sonar là gì

Trong một trong những kiệt tác văn học tập giờ đồng hồ Việt còn dịch là sóng âm phản xạ[2]. Tên dịch này vứt lọt loại sonar chỉ nghe tuy nhiên ko Chịu đựng trừng trị đi ra sóng nhằm bản năng.

Sonar rất có thể dùng như 1 phương tiện đi lại xác định bởi vì tiếng động. Việc xác định âm nhập không gian đã và đang được dùng trước lúc với radar. Sonar rất có thể dùng nhập không gian mang lại dịch rời của robot.

Có nhì loại sonar:

  • Sonar công ty động thì tự động trừng trị xung sóng và nghe giờ đồng hồ vọng lại. Loại này thông thường được chuẩn bị bên trên những tàu quần thể trục, tàu quét tước mìn, tàu corvette, tàu phóng lôi,...của quân sự chiến lược (dùng chống tàu lặn, quét tước. rà soát đập thủy lôi) và bên trên những tàu tấn công cá, tàu cứu nạn,... của dân sự
  • Sonar bị động (hay sonar thụ động) thì chỉ nghe tiếng động vì thế tàu thuyền hoặc mối cung cấp âm không giống trừng trị đi ra. Loại sonar này còn có tầm sinh hoạt kém cỏi rộng lớn đối với sonar dữ thế chủ động và được chuẩn bị bên trên tàu lặn.

Tần số tiếng động dùng nhập sonar vô cùng rộng lớn, kể từ hạ âm (infrasonic), tiếng động thông thường (sonic) cho tới siêu âm (ultrasonic). Hầu không còn Sonar dữ thế chủ động sử dụng siêu thanh.

Hình hình ảnh sonar của tàu Mikhail Lermontov đang được yên lặng ngủ ở lòng biển

Sonar công ty động[sửa | sửa mã nguồn]

Nguyên lý thao tác làm việc của sonar công ty động

Sonar công ty động sử dụng đầu trừng trị (Transmitter) trừng trị xung sóng, thông thường được gọi là một trong những "ping", và nghe giờ đồng hồ vọng lại ở đầu thu (Receiver). Có vô số cách thức sắp xếp hình học tập những đầu trừng trị và thu, đã cho ra phương thức xác định đối tượng người dùng không giống nhau:

  • Nếu trừng trị và thu ở và một địa điểm, sinh hoạt của chính nó là đơn tĩnh (monostatic).
  • Nếu trừng trị và thu tách biệt, sinh hoạt của chính nó là song tĩnh (bistatic).
  • Nếu có rất nhiều đầu trừng trị (hoặc nhiều đầu thu) ở địa điểm tách biệt, sinh hoạt của chính nó là đa tĩnh (multistatic).

Hầu không còn sonar là đơn tĩnh. Các phao âm thanh (Sonobuoy) rất có thể được vận hành nhiều tĩnh.

Xung tiếng động trừng trị đi ra rất có thể được bộ phận tạo nên tia (beamformer) triệu tập sóng trở thành một chùm mạnh. Thông thường xung tiếng động rất có thể được đưa đến bởi vì những phương tiện đi lại không giống, ví dụ: (1) dùng hóa học nổ, (2) súng khá (Airgun) hoặc (3) mối cung cấp tiếng động plasma.

Khi nhận được tín hiệu bản năng, tiếp tục tính được khoảng cách cho tới đối tượng người dùng dựa vào tốc phỏng truyền tiếng động nhập nước, độ quý hiếm thô là 1500 m/s. Để có tính đúng mực khoảng cách cao hơn nữa, nên đo độ quý hiếm cơ nhập môi trường xung quanh ví dụ, hoặc tính đi ra bám theo mối quan hệ vận tốc với phỏng đậm và nhiệt độ phỏng.[3]

Nếu những đối tượng người dùng không ở gần, tín hiệu bản năng nhỏ, thì người tớ sử dụng chuyên môn đa tiađa tần. Xử lý tín hiệu thu (Digital processing) dựa vào nguyên hình của tín hiệu trừng trị đi ra, và đối chiếu sản phẩm của những phiên trừng trị, tiếp tục đã cho ra độ quý hiếm tin tưởng.

Khi trừng trị xung đơn tần hoặc biến hóa tần nhập dải hẹp, thì bởi vì cảm giác Doppler tiếp tục tính được vận tốc dịch gửi xuyên tâm của đối tượng người dùng.

Khi sắp xếp nhiều đầu thu và xử lý tín hiệu mặt khác, tiếp tục xác định được đối tượng người dùng. Cách thức sắp xếp đầu thu xác lập vùng xác định tin yêu cậy.

Ngoài tính năng tìm hiểu mò mẫm, thì sonar còn sử dụng mang lại trao thay đổi vấn đề bên dưới nước. tin tức được mã hóa bám theo phương thức nào là cơ, và được gửi nhập nước.

Sonar thụ động[sửa | sửa mã nguồn]

Sonar thụ động lắng tai tuy nhiên ko trừng trị tín hiệu. Nó thông thường được dùng nhập quân sự chiến lược, tuy vậy nó cũng rất được dùng trong những phần mềm khoa học tập, ví dụ nhằm trừng trị hiện tại cá nhập phân tích biển lớn hoặc tấn công cá, những vụ nổ mìn ở hòn đảo, nhằm nghe những vụ rung rinh chấn hoặc phun trào lòng biển lớn. Theo nghĩa rộng lớn Sonar thụ động bao hàm những chuyên môn phân tách tương quan cho tới tiếng động trừng trị đi ra kể từ xa vời nhằm mục tiêu cho tới xác xác định trí và thực chất mối cung cấp trừng trị.

Trong quân sự chiến lược, một loạt đầu nhận được sắp xếp nhằm nghe tín hiệu. Các tín hiệu được xử lý bám theo Lý thuyết trừng trị hiện tại tín hiệu nhằm thanh lọc đi ra tín hiệu quan hoài.

Transponder[sửa | sửa mã nguồn]

Transponder hoặc máy tiếp sóng hoặc máy trừng trị đáp, loại sử dụng nhập môi trường xung quanh nước, là loại sonar dữ thế chủ động đáp ứng gửi tiếp vấn đề na ná mang lại xác định [4].

Khi có được tín hiệu thì tùy từng thiết lập tuy nhiên Transponder tiếp tục triển khai tức thì hoặc với trễ, trừng trị xung gửi tiếp nguyên vẹn mã hoặc trừng trị mã của riêng rẽ nó.

Xem thêm: hypothalamus là gì

Ứng dụng quân sự[sửa | sửa mã nguồn]

Ứng dụng quân sự rung rinh phần rộng lớn phần mềm của sonar. Các máy đo phúc đáp được Hải quân Mỹ cải cách và phát triển năm 1919.[5]

Sonar dữ thế chủ động được phần mềm trong những nhiệm vụ:

  • Tìm mò mẫm cứu giúp nàn những phương tiện đi lại bị chìm, đắm như tàu, thuyền, máy cất cánh...
  • Dò quét tước mìn, trừng trị hiện tại thủy lôi
  • Tác chiến chống ngầm
  • Bảo vệ những căn cứ

Sonar thụ động là phương tiện đi lại tích lũy vấn đề. Các tín hiệu được xử lý bám theo Lý thuyết trừng trị hiện tại tín hiệu nhằm thanh lọc đi ra tín hiệu quan hoài. Có nhì dạng xử lý chính:

  • Khi quét tước đối sánh tương quan tín hiệu trong những điểm thu, sẽ thấy được tín hiệu xuất hiện tại nhập một group. Sự lệch sóng tín hiệu trong những đầu thu cho biết thêm phía và khoảng cách cho tới mối cung cấp trừng trị.
  • Nhận dạng bám theo hình mẫu nhập cơ sở tài liệu âm thanh thì rất có thể truy mò mẫm đi ra loại mối cung cấp trừng trị. Ví dụ quét tước đối sánh tương quan với tín hiệu tiếng động 50 Hz và những hài của tần này, tiếp tục rất có thể mò mẫm đi ra tàu lặn sử dụng năng lượng điện 50 Hz tuy nhiên ko khử rung rinh đảm bảo chất lượng, và là chỉ báo “không nên tàu của Mỹ” vốn liếng sử dụng năng lượng điện 60 Hz. Dàn PC mạnh và hạ tầng tài liệu tiếng động tương đối đầy đủ, với đầy đủ hình mẫu những tiếng động giờ đồng hồ rung rinh khi tàu chạy của từng loại tàu, giờ đồng hồ phóng ngư lôi, giờ đồng hồ nổ của từng loại vũ trang,... đáp ứng mang lại việc tích lũy vấn đề tình báo đảm bảo chất lượng.
Màn hiện tại của một sonar tìm hiểu mò mẫm cá bên trên cabin

Ứng dụng dân sự[sửa | sửa mã nguồn]

Dò mò mẫm cá[sửa | sửa mã nguồn]

Dò mò mẫm cá dùng sonar hiệu suất đầy đủ nhỏ, quét tước nhập điểm tìm hiểu mò mẫm. Những loại cá đầy đủ rộng lớn rất có thể đã cho ra bản năng nhận biết được. Đàn cá rộng lớn rất có thể hình thành trở thành đám vật thể với nhiễu vì thế sự lượn lờ bơi lội và thực hiện xới động nước, dẫn theo xới động sự Viral và bản năng sóng âm. Ngày ni những ứng dụng nhận dạng được phần mềm nhằm Reviews sự xuất hiện và sự cân đối của đàn cá nhập chùm hình ảnh quét tước được.

Ngoài đi ra, những doanh nghiệp lớn như eSonar, Raymarine UK, Marport Canada, Wesmar, Furuno, Krupp, and Simrad,... đang được chế đi ra nhiều sonar và công cụ tiếng động đáp ứng nghề đánh cá biển lớn sâu sắc. Những vũ trang này được gắn nhập lưới, tiếp thu vấn đề và thay đổi trở thành dạng số, truyền về máy điều hành và quản lý bên trên tàu.

Đo sâu sắc hồi âm[sửa | sửa mã nguồn]

Đo sâu sắc hồi âm (Echo sounding) là một trong những loại sonar không rườm rà sử dụng mang lại xác lập phỏng sâu sắc nước, bằng phương pháp trừng trị xung siêu thanh nhập nước và tiếp thu tín hiệu bản năng kể từ lòng nước, kể từ cơ xác lập đi ra phỏng sâu sắc. Chúng còn mang tên là máy đo sải nước (fathometer).[5]

Thông thông thường những đầu phát-thu được gắn cạnh tàu thuyền sao mang lại khi bắt gặp sóng nước thì ko lòi ra, trừng trị sóng kể từ sát mặt mũi nước. Tín hiệu từ trên đầu nhận được bám theo dõi liên tiếp, hiện tại bên trên màn hình hiển thị trượt hoặc in băng ghi giấy tờ nhiệt độ, ở dạng một lối ghi với mã hóa độ mạnh tín hiệu bám theo thang phỏng xám. Băng ghi như thế hình thành hình hình ảnh mặt phẳng cắt phúc đáp dọc hành trình dài. Trong tình huống tiện nghi rất có thể hình thành được những ranh giới hoặc dị vật nhập lớp bùn lòng.

Các máy đo sâu sắc phúc đáp size bé đáp ứng tìm hiểu mò mẫm luồng lạch cho những loại tàu thuyền. Các máy đo sâu sắc phúc đáp kỹ thuật thì đáp ứng đo phỏng sâu sắc và xác lập tình trạng lòng nước như bùn, cát, đá, hoặc thực vật lòng bao phủ phủ.

Ứng dụng khoa học[sửa | sửa mã nguồn]

Lược vật dụng đo Side scan sonar. Mé bên dưới là băng ghi hình thành những đối tượng người dùng với nhập môi trường xung quanh ở địa điểm kha khá tương ứng

Sonar quét tước sườn[sửa | sửa mã nguồn]

Sonar quét tước sườn (Side Scan Sonar), hay còn gọi là Sonar hình ảnh sườn (Side imaging sonar), là Sonar phân loại đáy (Bottom classification sonar), là Đo quét tước sườn, dùng tối thiểu nhì kênh phát-thu siêu thanh bịa đặt mặt mũi sườn đầu đo dạng loại cá (Towfish) kéo bám theo tàu ở sát sát lòng. Đầu đo với cánh lý thuyết nhằm nó ở ngang. Kết ngược bản năng siêu thanh sườn được ghi lên giấy tờ ghi nhiệt độ, đã cho ra nhì hình hình ảnh phúc đáp sườn nhìn kể từ sát lòng của hành trình dài đo.[6]

Sonar quét tước sườn được xem là một cách thức địa vật lý cơ, dùng nhập phân tích địa hóa học biển lớn, và là bộ phận luôn luôn phải có của tàu phân tích biển lớn.

Các cuộc tìm hiểu mò mẫm vật thể bị chìm ở biển lớn như tàu Titanic, máy cất cánh rơi,... được triển khai với việc nhập cuộc của Sonar quét tước sườn.

Lập phiên bản vật dụng địa hình vùng nước[sửa | sửa mã nguồn]

Trong việc lập Bản vật dụng địa hình bên trên vùng biển lớn hoặc vùng nước phát biểu công cộng, sonar đáp ứng đo phỏng sâu (Bathymetry) và xác lập tình trạng lòng nước, như thể đá cứng, dị vật, cát, bùn hoặc thảm thực vật. Độ sâu sắc được xem gửi quý phái độ cao đáy, còn vấn đề trạng thái đáy thì được chú thích hoặc khắc ghi bởi vì những ký hiệu tương thích, nhằm trình diễn bên trên phiên bản vật dụng hoặc hải vật dụng.

Phục vụ mang lại việc làm bên trên là những máy đo phúc đáp chuyên môn. Máy dùng đa tia nhiều tần. Một số máy với phương thức sinh hoạt gần như là dạng Sonar quét tước sườn, tuy nhiên với góc quét tước hẹp rộng lớn nhằm xác định những đối tượng người dùng đúng mực rộng lớn.

Những máy này thao tác làm việc ở nhì tần số: tần số thấp 24 hoặc 33 kHz, và tần số cao cỡ 200 kHz. Xung được trừng trị mặt khác, và sự không giống nhau về tần số đầy đủ rộng lớn nhằm mạch xử lý tín hiệu tách được bọn chúng cùng nhau. Tần số 200 kHz sử dụng mang lại phân tích cụ thể, phân giải cao cho tới phỏng sâu sắc 100 m. Tần số thấp sử dụng mang lại phỏng sâu sắc to hơn, nhập phân tích biển lớn sâu sắc và biển, nhằm mục tiêu tách sự hít vào của nước so với giao động tần cao bên trên khoảng cách rộng lớn.

Xem thêm: pidgin là gì

Khi mong muốn phân tích cụ thể lòng biển lớn, nhất là vùng với địa hình lòng phức tạp, thì những Sonar quét tước sườn được dùng.

Tác động của sonar so với loại vật biển[sửa | sửa mã nguồn]

Cá voi Humpback

Các phân tích cho là sóng tiếng động của sonar dữ thế chủ động trừng trị đi ra với độ mạnh triệu tập cao, nên hiệu quả cho tới những loại vật biển lớn. Biểu hiện tại rõ ràng nhất là hiệu quả lên bọn họ cá voi, cá heo, là loại vật sử dụng biosonar siêu thanh nhằm xác định, liên hệ cùng nhau, và nhằm thực hiện ê liệt con cái bùi nhùi. Sonar của trái đất thực hiện bọn chúng rối loàn, nhiều khi dẫn theo lạc lối tuy nhiên bị tiêu diệt.[7]

Khi vấp váp nên sóng của sonar một trong những loại cá bị loàn hành động hoặc bị choáng, tương tự như vấp váp nên biosonar của cá heo.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

  • Sonars and the marine environment Lưu trữ 2008-09-10 bên trên Wayback Machine by Norwegian Defence Research Establishment (FFI)
  • Single Beam Sonars Lưu trữ 2010-06-03 bên trên Wayback Machine
  • Radar thụ động (Passive radar)
Wikimedia Commons đạt thêm hình hình ảnh và phương tiện đi lại truyền đạt về Sonar.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

  • Sonar Tutorial for Robots