idealism là gì

Chủ nghĩa duy tâm, hay còn gọi là thuyết duy tâm hoặc duy tâm luận (tiếng Anh: Idealism), là phe cánh triết học tập xác định rằng tất cả đều tồn bên trên bên phía trong lòng tin và thuộc sở hữu ý thức. Đây là 1 cơ hội tiếp cận cho tới nắm rõ về việc tồn bên trên, công ty nghĩa duy tâm thông thường được bịa đặt trái chiều với chủ nghĩa duy vật, cả nhị đều nằm trong lớp bạn dạng thể học tập nhất nguyên vẹn chứ không hề cần nhị nguyên vẹn hoặc nhiều nguyên vẹn.

Chủ nghĩa duy tâm đem nhị khuynh hướng:

Bạn đang xem: idealism là gì

  • Chủ nghĩa duy tâm khinh suất lắc đầu sự tồn bên trên của toàn cầu khách hàng quan liêu và coi nó là một chiếc gì bại trọn vẹn bởi tính tích đặc biệt của cửa hàng ko quy quyết định.
  • Chủ nghĩa duy tâm khách hàng quan liêu coi hạ tầng của không còn thảy từng sự vật tồn bên trên, kiểu thực chất thâm thúy nhất của toàn cầu là những nguyên tắc "khách quan", tồn bên trên song lập với loài người, đem trước ngẫu nhiên và đem trước loại người, luôn luôn trực tiếp chuyển động và thay đổi được gọi là "ý niệm tuyệt đối", "tinh thần tuyệt đối", "lý tính thế giới"...[1]

Cách tiếp cận cho tới công ty nghĩa duy tâm của những triết nhân phương Tây không giống với cơ hội tiếp cận của những ngôi nhà tư tưởng phương Đông. Đối với rất nhiều triết nhân phương Tây, ý niệm đem mối liên hệ với học thức thẳng của những hình hình họa hoặc ý niệm trí não khinh suất. Khi bại nó thông thường được bịa đặt cạnh chủ nghĩa hiện tại thực nhưng mà chân lý sẽ là tồn bên trên vô cùng trước học thức của loài người và song lập với học thức của loài người. Các ngôi nhà duy tâm trí tuệ luận hoàn toàn có thể xác định rằng những loại độc nhất nhưng mà hoàn toàn có thể được "biết chắc" một cơ hội thẳng là những ý niệm. Trong tư tưởng phương Đông, như được phản ánh nhập công ty nghĩa duy tâm chặn Độ giáo, định nghĩa chủ nghĩa duy tâm dùng ý nghĩa sâu sắc ý thức, về cốt yếu ớt là ý thức chân thực của một Thượng đế xuất hiện ở từng điểm, thực hiện nền tảng mang lại từng hiện tượng kỳ lạ. Một loại công ty nghĩa duy tâm châu Á là công ty nghĩa duy tâm Phật giáo.

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Chủ nghĩa duy tâm là tên gọi của hàng loạt những ý kiến triết học tập với những hàm ý và khuynh phía không giống nhau. Các quan liêu đặc điểm đó được rất nhiều ngôi nhà triết học tập nằm trong nhiều nền văn minh không giống nhau cải cách và phát triển bên trên những thời khắc không giống nhau nhập lịch sử vẻ vang.

Chủ nghĩa duy tâm phương Đông[sửa | sửa mã nguồn]

Một số truyền thống cuội nguồn chặn Độ giáo và tông phái Phật giáo hoàn toàn có thể được xem như là bám theo công ty nghĩa duy tâm. Một số tông phái Phật giáo được gọi là những phái duy thức vì như thế bọn họ chú ý nhập ý thức nhưng mà không tồn tại một Thượng đế hoặc vong linh.

Chủ nghĩa duy tâm phương Tây[sửa | sửa mã nguồn]

Antiphon[sửa | sửa mã nguồn]

Trong kiệt tác chủ yếu Chân lý, Antiphon viết: "Thời gian giảo là 1 ý nghĩ về hay là 1 phỏng đo, ko cần một chất". Câu này thao diễn miêu tả thời hạn như là 1 đối tượng người tiêu dùng lòng tin, nội bên trên và thuộc sở hữu ý niệm, chứ không hề cần một đối tượng người tiêu dùng đem thực phía bên ngoài. Vấn đề này nguợc với lòng tin của Thuyết kha khá nhưng mà Einstein đang được dò la đi ra, phủ quyết định sự tấn công đồng tính chất(độ dài-ngắn) của thời hạn ở những hệ quy chiếu không giống nhau, xác định thời hạn cũng là 1 trong những "chất".

Plato[sửa | sửa mã nguồn]

Plato khuyến cáo một thuyết duy tâm như là 1 điều giải mang lại vấn đề về những phạm trù. Một phạm trù là tất cả nằm trong mang 1 đặc thù rõ ràng nào là bại. Ví dụ, tường ngăn, mặt mày trăng và một tờ giấy má White đều phải có màu sắc trắng; "trắng" là phạm trù nhưng mà toàn bộ những cái gì white color nằm trong share. Plato lập luận rằng chủ yếu những phạm trù, những Hình thức hoặc những ý niệm Plato là đem thiệt, chứ không hề cần từng vật rõ ràng. Do ý niệm này xác định rằng những thực thể lòng tin này là "có thực", nên nó được gọi là "chủ nghĩa một cách thực tế Plato (điều này đặc biệt dễ khiến cho khuyết điểm lẫn); bám theo nghĩa này, "chủ nghĩa hiện tại thực" trái chiều với thuyết duy danh (nominalism) - ý niệm rằng những trừu tượng hóa nhập trí não đơn thuần những những thương hiệu không tồn tại sự tồn bên trên song lập. Tuy nhiên, nó là 1 mẫu mã của công ty nghĩa duy tâm vì như thế nó bịa đặt vị thế của ý niệm về những phạm trù lên rất cao rộng lớn đối với những sự vật cơ vật lý.

Plotinus[sửa | sửa mã nguồn]

Schopenhauer đang được ghi chép về triết nhân Tân Plato này như sau: "Nhờ Plotinus, chủ nghĩa duy tâm nhưng mà cho tới thời khắc này đã xuất hiện kể từ rất mất thời gian ở phương Đông đang được lượt thứ nhất xuất hiện tại nhập triết học tập phương Tây, vì như thế tư tưởng bại nhận định rằng vong linh đang được tạo ra toàn cầu bằng phương pháp bước kể từ vĩnh cửu nhập vào thời hạn, với điều giải thích: 'Vì không tồn tại điểm nào là giành riêng cho thiên hà này ngoài vong linh hoặc tâm thức' (neque est alter hujus universi locus quam anima), và tư tưởng duy tâm về thời hạn được thao diễn miêu tả nhập câu sau: 'Ta tránh việc đồng ý thời hạn phía bên ngoài vong linh hoặc tâm thức' (oportet autem nequaquam extra animam tempus accipere)." [2]

George Berkeley[sửa | sửa mã nguồn]

Trong Lúc dò la hiểu coi tao hoàn toàn có thể biết những gì một cơ hội chắc chắn rằng, Giám mục Berkeley đang được đưa ra quyết định rằng học thức của tao cần được dựa vào những trí tuệ của tao. Điều bại dẫn ông cho tới tóm lại rằng phía sau trí tuệ của tao thiệt sự không tồn tại đối tượng người tiêu dùng thực "khả tri" nào là, rằng kiểu "có thực" là chủ yếu trí tuệ. Tư tưởng này được quánh miêu tả nhập khẩu hiệu của Berkeley: "Esse est aut percipi aut percipere" hoặc "Tồn bên trên tức là trí tuệ hoặc được trao thức", tức là một cái gì bại chỉ tồn bên trên, Theo phong cách rõ ràng nhưng mà nó sẽ là tồn bên trên, Lúc nó đang rất được trí tuệ (nhìn thấy, sờ thấy,...) vị một cửa hàng.

Chủ nghĩa duy tâm khinh suất hoặc công ty nghĩa duy tâm giáo điều này đang được dẫn theo việc ông bịa đặt toàn cỗ mức độ nặng nề của việc minh giải lên những tri giác của tao. Vấn đề này nhằm lại mang lại Berkeley một yếu tố, tương tự động như với những mẫu mã không giống của công ty nghĩa duy tâm, này là phân tích và lý giải tại vì sao từng người nhập tất cả chúng ta đều phải có vẻ đem những tri giác không ít như thể nhau về một đối tượng người tiêu dùng. Ông đang được xử lý yếu tố này bằng phương pháp fake Chúa trời nhập can thiệp với tầm quan trọng nguyên vẹn nhân thẳng của từng tri giác của tao.

Arthur Collier[sửa | sửa mã nguồn]

Arthur Collier đang được công phụ thân những xác định tương tự của Berkeley tuy rằng rằng không tồn tại dẫn chứng là nhị người nằm trong thời này đang được đem tác động cho nhau. Collier nghĩ rằng hình hình họa tiêu biểu vượt trội của một nước ngoài thể là thực tiễn nhất nhưng mà tao hoàn toàn có thể hiểu rằng. Vật hóa học, vì như thế đơn thuần nguyên vẹn nhân mang lại tấm hình đại diện thay mặt bại, là ko thể tưởng tượng được và vì thế ko là gì so với tất cả chúng ta. Một toàn cầu phía bên ngoài không tồn tại contact gì với cùng 1 người xem, nhập tầm quan trọng chủ thể vô cùng, ko tồn bên trên trong số trí tuệ của loài người. Vì chỉ là 1 biểu lộ của tâm trí, thiên hà ko thể nào là tồn bên trên bên dưới dạng tất cả chúng ta đang được thấy nếu như không tồn tại tâm trí nhằm lãnh hội nó.

Collier bị tác động kể từ sách An Essay Towards the Theory of the Ideal or Intelligible World (xuất bạn dạng năm 1701) của John Norris. Những phát minh duy tâm của Collier thông thường bị bác bỏ quăng quật vị những người dân không tồn tại năng lực phân biệt thân mật một phát minh, hoặc hình hình họa, và vật thể nhưng mà phát minh bại mô tả.

Jonathan Edwards[sửa | sửa mã nguồn]

Jonathan Edwards, một ngôi nhà thần học tập người Mỹ, đang được chính thức học tập bên trên Đại học tập Yale nhập năm 1716 Lúc ông mới mẻ 13 tuổi hạc. Sau Lúc phát âm thuyết giáo về những ý niệm của John Locke, ông đang được chính thức biên chép một cuốn buột với đầu đề "Tâm thức." Trong số đó, nhập tuổi hạc 14, ông ghi chép rằng những loại độc nhất đem thực là tiềm thức. Ông nhận định rằng vật hóa học tồn bên trên chỉ với tầm quan trọng một ý niệm nhập một tiềm thức. Do lối trí tuệ thần học tập, ông xác định rằng không khí là Chúa trời, bởi không khí vô vàn. Sau Lúc cứng cáp, ông dường như không nối tiếp hoàn mỹ những biên chép duy tâm nguyên sơ này.

Immanuel Kant[sửa | sửa mã nguồn]

Immanuel Kant nhận định rằng Lúc tao trí tuệ toàn cầu, tiềm thức tao đánh giá toàn cầu bám theo không khí và thời hạn. Kant chú ý nhập ý niệm rút kể từ công ty nghĩa kinh nghiệm tay nghề Anh (và những triết nhân của phe cánh bại như Locke, Berkeley và Hume) nhận định rằng toàn bộ những gì tao hoàn toàn có thể biết là những tuyệt hảo trí não, hoặc những hiện tượng, nhưng mà toàn cầu phía bên ngoài (có thể tồn bên trên hoặc ko tồn tại) tạo nên một cơ hội song lập nhập tiềm thức ta; tiềm thức tao ko khi nào hoàn toàn có thể trí tuệ toàn cầu phía bên ngoài một cơ hội thẳng. Kant bổ sung cập nhật rằng tiềm thức ko cần là 1 tấm bảng rỗng láng (ngược lại với John Lock) nhưng mà nó được chuẩn bị những phạm trù nhằm bố trí tổ chức triển khai những tuyệt hảo giác quan liêu. Kiểu công ty nghĩa duy tâm này của Kant cởi đi ra một toàn cầu của những trừu tượng hóa (nghĩa là, những phạm trù phổ quát lác nhưng mà tiềm thức dùng nhằm hiểu về những hiện tại tượng) khiến cho lý tính mày mò, tuy nhiên ngược ngược với công ty nghĩa duy tâm Plato ở đoạn nó xác định sự ko chắc chắn rằng về một toàn cầu ko thể hiểu rằng ở phía bên ngoài tiềm thức của chủ yếu tao. Ta ko thể tiếp cận vật tự động thân mật (tiếng Đức: Ding an Sich) ở ngoài toàn cầu tiềm thức của tao. (Chủ nghĩa duy tâm của Kant được gọi là chủ nghĩa duy tâm siêu nghiệm.)

Fichte[sửa | sửa mã nguồn]

Johann Fichte lắc đầu vật tự động thân mật của Kant, ông nhận định rằng ý thức tự động kiến tạo hạ tầng cho bản thân, rằng kiểu tôi lòng tin của bạn dạng thân mật ko nhờ vào toàn cầu phía bên ngoài, và rằng fake thiết về một vật phía bên ngoài nằm trong bất kể loại nào là tương tự như quá nhận về một vật hóa học đem thực. Ông là kẻ thứ nhất demo kiến tạo một lý thuyết về học thức nhưng mà ko dựa vào bất kể một phỏng đoán nào là, nhập bại không tồn tại đồ vật gi phía bên ngoài trí tuệ được fake thiết là tồn bên trên phía bên ngoài phân tách khởi điểm về định nghĩa. Nhờ bại trí tuệ hoàn toàn có thể bịa đặt chân móng chỉ bên trên chủ yếu nó, và ko giả thiết bất kể điều gì nhưng mà ko suy dẫn kể từ bại trước nhất. (Quan đặc điểm đó khá tương tự động với công ty nghĩa duy tâm thực tiễn (actual idealism) của Giovanni Gentile, chỉ không giống ở đoạn lý thuyết của Gentile tiến thủ xa cách rộng lớn, cho tới địa điểm thậm chí còn lắc đầu cả hạ tầng cho 1 bạn dạng trượt hoặc kiểu tôi được tạo nên kể từ trí tuệ.)

Hegel[sửa | sửa mã nguồn]

Hegel, một ngôi nhà triết học tập không giống nhưng mà khối hệ thống của ông cũng khá được gọi là chủ nghĩa duy tâm, lập luận nhập kiệt tác Khoa học tập Logic (Wissenschaft der Logik 1812-1814) rằng những phẩm hóa học hữu hạn ko "có thực" một cơ hội không thiếu, vì như thế bọn chúng tùy thuộc vào sự đưa ra quyết định của những phẩm hóa học hữu hạn không giống. Mặt không giống, "sự vô hạn" quyết định tính lại hoàn toàn có thể tự động quyết rộng lớn, và bởi này sẽ xứng danh rộng lớn sẽ được gọi là "có thực" một cơ hội không thiếu. Tương tự động, những sự vật ngẫu nhiên hữu hạn xoàng "thực" rộng lớn - vì như thế bọn chúng xoàng tự động đưa ra quyết định rộng lớn - đối với những loại thuộc sở hữu lòng tin như các người dân có đạo đức nghề nghiệp trách cứ nhiệm, những xã hội luân lý, và Thượng đế. Do bại, thuyết giáo nào là xác định những phẩm hóa học hữu hạn hoặc những đối tượng người tiêu dùng ngẫu nhiên là trọn vẹn đem thực, ví dụ điển hình công ty nghĩa duy vật, thuyết giáo này đã lầm lẫn. Hegel gọi triết học tập của ông là chủ nghĩa duy tâm tuyệt đối, nhằm trái chiều với "chủ nghĩa duy tâm công ty quan" của Berkeley và "chủ nghĩa duy tâm siêu nghiệm" của Kant và Fichte. Khác với công ty nghĩa duy tâm của Hegel, những thuyết giáo này sẽ không dựa vào phê phán về việc hữu hạn. Các ngôi nhà "duy tâm công ty nghĩa" nhưng mà triết học tập của mình sát với triết học tập của Hegel nhất là Plato và Plotinus. Không đem ai nhập tía ngôi nhà tư tưởng này contact công ty nghĩa duy tâm của mình với luận đề trí tuệ luận rằng những gì tao biết là những "ý niệm" nhập tiềm thức của tao.

Schopenhauer[sửa | sửa mã nguồn]

Trong quyển I của kiệt tác Parerga and Paralipomena, Schopenhauer đang được ghi chép bài xích "Phác họa về một lịch sử vẻ vang của thuyết giáo về ý niệm và kiểu đem thực". Ông khái niệm ý niệm (ideal) là những hình hình họa trí não cấu trở thành nên học thức khinh suất. Đối với ông, ý niệm là kiểu hoàn toàn có thể góp phần mang lại tiềm thức của tao. Những hình hình họa nhập đầu tao là các thứ tạo ra ý niệm. Schopenhauer nhấn mạnh vấn đề rằng tao bị số lượng giới hạn nhập ý thức của chủ yếu tao. Ta chỉ phân biệt về toàn cầu qua chuyện mẫu mã một đại diện thay mặt hay là 1 hình hình họa trí não của những đối tượng người tiêu dùng. Ta chỉ biết thẳng những đại diện thay mặt chứ không hề phân biệt thẳng đối tượng người tiêu dùng. Mọi đối tượng người tiêu dùng phía bên ngoài tiềm thức đều được trao thức một cơ hội loại gián tiếp qua chuyện sự quản lý của tiềm thức chủ yếu tao.

Phê phán công ty nghĩa duy tâm[sửa | sửa mã nguồn]

Immanuel Kant[sửa | sửa mã nguồn]

Trong ấn bạn dạng loại nhị (1787) của kiệt tác "Phê phán lý tính thuần túy" (Kritik der reinen Vernunft), Kant đang được ghi chép một mục đem title "Phản luận về công ty nghĩa duy tâm" nhằm phân biệt thân mật công ty nghĩa duy tâm siêu nghiệm của ông với công ty nghĩa duy tâm giáo điều của Berkeley. Cạnh cạnh phản luận này, nhập cả nhị ấn bạn dạng 1780 và 1787, mục "Sự ngộ biện về lý tính thuần túy" (Von den Paralogismen der reinen Vernunft) đem hàm ý phê phán công ty nghĩa duy tâm còn nhiều yếu tố của René Descartes, ví dụ điển hình "tôi tồn tại". Ông bảo rằng chỉ với "sự tự phát của ý nghĩ", ko thể diễn dịch rằng kiểu 'tôi' là 1 đối tượng; ông ko khi nào rằng trực tiếp rằng "Descartes đang được sai" như Russell hoặc Nietszche tiếp theo sau ông. Đúng 100 năm tiếp theo, Nietzsche đã thử điều này nhập kiệt tác "Phía sau thiện và ác" (Jenseits von Gut und Böse).

Søren Kierkegaard[sửa | sửa mã nguồn]

Søren Kierkegaard đang được tiến công triết học tập duy tâm của Hegel trong vô số kiệt tác của tôi, tuy nhiên cô ứ và xúc tích nhất là nhập cuốn Afsluttende uvidenskabelig Efterskrift (1846). Trong số đó, Kierkegaard, nhập vai triết nhân Johannes Climacus, lập luận rằng một khối hệ thống logic là hoàn toàn có thể tuy nhiên một khối hệ thống hiện tại sinh là ko thể. Hegel lập luận rằng một Lúc người tao đang được đạt cho tới nắm rõ tột thuộc sở hữu cấu tạo lôgic của toàn cầu, người tao cũng đạt được một nắm rõ về cấu tạo lôgic của tiềm thức Thượng đế. Climacus nhận định rằng công ty nghĩa duy tâm vô cùng của Hegel đang được sai lầm đáng tiếc Lúc xóa nhòa sự tách biệt thân mật sự hiện lên và trí tuệ. Climacus còn lập luận rằng thực chất ko bất tử của tao bịa đặt số lượng giới hạn mang lại nắm rõ của tao về thực bên trên. Ông rằng "Những kiểu gọi là khối hệ thống thông thường đem Điểm sáng là bọn chúng thủ chi tiêu sự tách biệt thân mật thiện và ác và chi tiêu khử tự tại, và bọn chúng thông thường bị bịa đặt yếu tố về Điểm sáng bại. Có lẽ người tao hoàn toàn có thể miêu tả một cơ hội dứt khoát ko xoàng, Lúc người tao bảo rằng từng khối hệ thống như thế đều thực hiện tan biến định nghĩa tồn bên trên... Khái niệm là 1 loài người cá thể là 1 điều đã biết thành xóa khỏi, toàn bộ những ngôi nhà triết học tập lý thuyết đều lộn lạo thân mật bạn dạng thân mật và cả loại người; vì thế ông tao trở thành một chiếc gì bại vô nằm trong vĩ đại, tuy nhiên bên cạnh đó lại chẳng là đồ vật gi cả."

Friedrich Nietzsche[sửa | sửa mã nguồn]

Friedrich Nietzsche là kẻ thứ nhất phê phán trực tiếp thắn công ty nghĩa duy tâm, những phê phán của ông và đã được phổ cập vị David Stove (xem mục sau). Ông đang được dọn lối mang lại cách thức kinh nghiệm tay nghề tổng quát lác của Stove Lúc lập luận rằng luận cứ của Kant mang lại công ty nghĩa duy tâm siêu nghiệm của ông đang được lấy hạ tầng là 1 luật lệ lặp quá (tautology) hoặc rằng cách tiếp, coi như yếu tố thể hiện và đã được đưa ra quyết định là chính nhưng mà ko cần thảo luận thêm thắt. Do bại nó là 1 lập luận không tồn tại độ quý hiếm.

Trong kiệt tác "Phía sau thiện và ác" (Jenseits von Gut und Böse), Phần 1 Về thành kiến của những triết nhân Mục 11, ông đang được châm chọc Kant vì như thế đang được tự động ngưỡng mộ bạn dạng thân mật bởi ông đang được phụ trách và (ông mang lại rằng) đang được xử lý thành công xuất sắc "vấn đề trở ngại nhất của siêu hình học tập."

Trích dẫn điều Nietzsche:

"Nhưng tất cả chúng ta hãy suy nghĩ; đang đi vào khi thực hiện vấn đề này rồi. 'Làm sao nhưng mà những phoán đoán tổ hợp tiên nghiệm lại là khả thi?' Kant đang được tự động chất vấn, và câu vấn đáp thực sự của ông là gì? 'Nhờ vào trong 1 năng lực' - tuy nhiên rủi ro không những vị 5 chữ,... Tuần tuần trăng mật của triết học tập Đức đang đi vào. Tất cả những ngôi nhà thần học tập trẻ em tuổi hạc của ngôi trường dòng sản phẩm Tübingen đưa vào những vết mờ do bụi um tùm nhằm dò la những 'năng lực.'...'Nhờ vào trong 1 năng lực' - ông đang được rằng, hoặc tối thiểu đang được đem ý như thế. Nhưng câu vấn đáp này là làm sao? Một điều giải thích? Hay giản dị chỉ là 1 sự tái diễn của câu hỏi? Thuốc phiện thực hiện ngủ bằng phương pháp nào? 'Nhờ vào trong 1 năng lượng,' này là năng lượng thực hiện ngủ [3], ngài bác bỏ sĩ nhập hài kịch Moliére vấn đáp."

Cũng nhập cuốn sách bại, sát bên công ty nghĩa duy tâm của Kant, Nietzsche còn tiến công công ty nghĩa duy tâm của Schopenhauer và Descartes vị một luận cứ tương tự động như phê phán của Kant so với Descartes. Trích điều Nietzsche:

Xem thêm: fatherhood là gì

"Vẫn đem những người dân tự động nom bản thân, bọn họ tin cẩn rằng đem những "điều uy tín trực tiếp" (immediate certainties); ví dụ điển hình, "tôi trí tuệ," hay như là cơ hội diễn tả của Schopenhauer, "tôi muốn"; tuy nhiên học thức ở phía trên thâu tóm đối tượng người tiêu dùng của chính nó một cơ hội đơn thuần và trần truồng như "vật tự động thân", nhưng mà không tồn tại bất kể sự ngụy tạo nên nào là về phía cửa hàng hoặc khách hàng thể. Nhưng "sự uy tín trực tiếp" bại, tương đương "tri thức tuyệt đối" và "vật tự động thân", bao hàm một contradictio in adjecto, (sự xích míc thân mật danh kể từ và tính từ). Tôi cần nhắc lên đường nói lại cả trăm lần; tất cả chúng ta thiệt sự cần tự động giải tỏa bản thân ngoài sự mê mệt hoặc của kể từ ngữ!"

G. E. Moore[sửa | sửa mã nguồn]

Phê phán thứ nhất nhập phạm vi triết học tập phân tách so với công ty nghĩa duy tâm là của Moore, một trong mỗi người tạo nên triết học tập phân tách. Bài tuyên bố Phản bác bỏ công ty nghĩa duy tâm (The Refutation of Idealism) nhập năm 1903 là 1 trong mỗi thể hiện tại thứ nhất của quy trình Moore dùng phân tách như là 1 cách thức triết học tập chính đắn.

Moore đánh giá cơ hội ngôn của triết học tập Berkeley esse est percipi: "là tức là được trao thức (bởi ai đó)". Ông đánh giá kỹ lưỡng từng kể từ 1 trong những 3 kể từ của câu cơ hội ngôn, và thấy rằng nó cần đồng nghĩa với việc khách hàng thể và cửa hàng nhất thiết đem mối liên hệ cùng nhau. Do bại, ông lập luận rằng, so với những ngôi nhà duy tâm, "màu vàng" và "cảm giác về màu sắc vàng" nhất thiết như nhau - một vật gold color nhất thiết cần được trao thức (bởi vật khác) là được màu sắc vàng. Nhưng, nhập một hành động tương tự động với luận cứ thắc mắc cởi, cũng đều có vẻ rõ rệt rằng mang 1 sự khác lạ thân mật "màu vàng" và "cảm giác về màu sắc vàng". Đối với Moore, ngôi nhà duy tâm đang được sai lầm đáng tiếc vì như thế "cái esse được nghĩ rằng được percipi, chỉ vì như thế kiểu được trải qua được nghĩ rằng như nhau với thưởng thức về nó".

Tuy phản bác bỏ về công ty nghĩa duy tâm này là tuyên phụ thân uy lực thứ nhất của triết học tập phân tách nhằm phê phán những chi phí bối duy tâm, luận cứ này đang được đã cho chúng ta thấy rằng cách thức kinh nghiệm tay nghề tổng quát lác (theo thuật ngữ của thời kỳ sau Stove, coi phần sau) là lệch lạc về lôgic. Các luận cứ được cải cách và phát triển vị Nietzsche (trước Moore), Russell (ngay sau Moore) và Stove (80 năm sau) đang được đóng góp đinh lên cỗ quan liêu tài giành riêng cho luận cứ "chủ đạo" tương hỗ công ty nghĩa duy tâm.

Bertrand Russell[sửa | sửa mã nguồn]

Mặc cho dù Bertrand Russell đang được mang 1 kiệt tác đặc biệt có tiếng, "Các yếu tố của triết học" (The Problems of Philosophy) (ngay nhập năm 1943 và đã được in lượt loại 17), ghi chép mang lại fan hâm mộ đại bọn chúng thay cho fan hâm mộ hàn lâm, đặc biệt không nhiều người nói đến những phê bình của ông trong cả Lúc ông đang được trọn vẹn thấy trước cách thức kinh nghiệm tay nghề tổng quát lác của David Stove cả về mẫu mã láo nháo nội dung (xem mục sau về cách thức của David Stove). Chương 4 (Chủ nghĩa duy tâm) thực hiện nổi trội nền móng lặp quá của Berkeley giành riêng cho việc khuyến cáo công ty nghĩa duy tâm.

Trích Russell (1912:42-43):

"Nếu tao bảo rằng những sự vật được biết cần ở nhập tiềm thức, thì hoặc tao đang được số lượng giới hạn năng lượng trí tuệ của tiềm thức một cơ hội trên mức cho phép, hoặc tao đang được tuyên bố một câu tự động lặp quá ko rộng lớn ko xoàng. Chỉ là 1 sự lặp quá nếu như tao đem ý rằng 'trong tâm thức' đồng nghĩa tương quan với 'được thâu tóm vị tâm thức'. Nhưng nếu như tao mong muốn rằng vấn đề này, thì tao sẽ rất cần quá nhận rằng, bám theo nghĩa bại, những gì đem nhập tiềm thức lại hoàn toàn có thể ko thuộc sở hữu lòng tin. Do bại, Lúc tao quan sát được thực chất của học thức, tao tiếp tục thấy luận cứ của Berkeley sai cả về hóa học tương đương mẫu mã, và hạ tầng của ông mang lại ý niệm rằng 'ý niệm' - tức là những đối tượng người tiêu dùng được trao thức - cần thuộc sở hữu lòng tin là lệch lạc. Do vậy, tao hoàn toàn có thể vô hiệu hóa hạ tầng của ông mang lại việc cỗ vũ công ty nghĩa duy tâm"

A.C. Ewing[sửa | sửa mã nguồn]

Published in 1933 A.C. Ewing according lớn David Stove mounted the first full length book critique of Idealism, entitled Idealism; a critical survey. Stove does not mention that Ewing anticipated his GEM.

David Stove[sửa | sửa mã nguồn]

Nhà triết học tập người Úc David Stove đang được lập luận một cơ hội nóng bức rằng công ty nghĩa duy tâm đang được dựa vào kiểu nhưng mà ông gọi là "luận cứ tệ nhất thế giới". Phê phán của ông về công ty nghĩa duy tâm có lẽ rằng là phê phán đem tính tàn đập mạnh mẽ nhất so với công ty nghĩa duy tâm khinh suất nhập triết học tập. Nhìn kể từ khía cạnh lôgic, phê phán của ông ko không giống với phê phán của Russell hoặc Nietzsche, tuy nhiên Stove và đã được trích dẫn rộng thoải mái nhất và đang được nêu nhảy được một cơ hội rõ rệt nhất những sai lầm đáng tiếc của những người dân đề xướng công ty nghĩa duy tâm. Ông mệnh danh mang lại mẫu mã lập luận nhưng mà Berkeley đang được nghĩ về đi ra là Phương pháp kinh nghiệm tay nghề tổng quát lác. Berkeley nhận định rằng "(tâm thức) bị lừa rằng nó hoàn toàn có thể và nó đang được trí tuệ về những vật thể hiện lên song lập với tiềm thức, tuy nhiên đồng thời bại bọn chúng lại được thâu tóm vị tiềm thức hoặc tồn bên trên nhập chủ yếu tâm thức" ((the mind) is deluded lớn think it can and does conceive of bodies existing unthought of, or without the mind, though at the same time they are apprehended by, or exist in, itself). Stove lập luận rằng tuyên phụ thân này được cải cách và phát triển từ là 1 luật lệ lặp quá rằng ko thể nghĩ về cho tới một cái gì trong những khi ko cần nó đang rất được nghĩ về cho tới, cho tới tóm lại rằng ko gì hoàn toàn có thể tồn bên trên nhưng mà ko được nghĩ về cho tới.

Dưới đấy là phiên bạn dạng của Stove về cách thức kinh nghiệm tay nghề tổng quát lác (PPKNTQ) của Berkeley (1991:139):

1) Ta ko thể đem cây-ngoài-tâm-thức nhập tiềm thức, nhưng mà không tồn tại nó nhập tiềm thức.

2) Do bại, tao ko thể đem cây-ngoài-tâm-thức nhập tiềm thức.

1) Do là 1 tuyên bố lặp quá (tautology - self-referential statement), nên nền móng của lập luận này là phân biệt chính.

2) Kết luận ko phân biệt chính. Logic kể từ 1) cho tới 2) là sai, bởi những nền móng lặp quá chỉ hoàn toàn có thể dẫn theo những tóm lại lặp quá.

Xem thêm thắt cuốn sách năm 1991 của Stove "Sự sùng bái Plato và những sự ngây ngô triết học tập khác" (The Plato Cult & Other Philosophical Follies) chương 6 Chủ nghĩa duy tâm: Câu chuyện kinh dị thời Victoria, về nhiều dẫn bệnh và trích dẫn PPKNTQ kể từ nhập lịch sử vẻ vang triết học tập và PPKNTQ được tái mét kiến tạo theo như hình thức tam đoạn luận.

Các fan hâm mộ không xa lạ với những phê phán công ty nghĩa duy tâm của Nietzsche, Russell và Stove tiếp tục hay thấy rằng PPKNTQ của Stove chỉ là sự việc gói gọn lại những ý kiến đúng mực của Russell và mượn thêm thắt thuật luận chiến kháng công ty nghĩa duy tâm của Nietzsche.

John Searle[sửa | sửa mã nguồn]

Trong cuốn "Xây dựng thực bên trên xã hội" (The Construction of Social Reality) John Searle đang được chỉ trích một số trong những phiên bạn dạng của công ty nghĩa duy tâm. Searle tóm lược nhị luận cứ sau của công ty nghĩa duy tâm. Luận cứ loại nhất dựa vào trí tuệ của tất cả chúng ta về thực tại:

1. Tất cả những gì tao hoàn toàn có thể tiếp cận vị trí tuệ là nội dung của những thưởng thức của chủ yếu ta
2. Cửa hàng siêu hình học tập độc nhất nhưng mà tao đem cho những xác định về toàn cầu phía bên ngoài là những thưởng thức tri giác của ta

do bại,

3. thực bên trên độc nhất nhưng mà tao nói cách khác cho tới một cơ hội tức là thực bên trên của những thưởng thức tri giác (Xây dựng thực bên trên xã hội tr. 172)

Trong Lúc đồng ý với (2), Searle lập luận rằng (1) sai và, cho là (3) ko diễn dịch được kể từ (1) và (2).

Luận cứ loại nhị của công ty nghĩa duy tâm như sau:

Tiền đề: Mọi hiện trạng trí tuệ (cognitive state) ngẫu nhiên đều xẩy ra như là 1 phần của một giao hội những hiện trạng trí tuệ và bên phía trong một khối hệ thống nhận thức
Kết luận 1: Không thể ra phía bên ngoài toàn bộ những hiện trạng và những khối hệ thống trí tuệ nhằm khảo sát quan hệ thân mật bọn chúng và thực bên trên nhưng mà bọn chúng được dùng nhằm nhận thức
Kết luận 2: Không mang 1 trí tuệ nào là về một thực bên trên tồn bên trên song lập với trí tuệ (Xây dựng thực bên trên xã hội tr. 174)

Searle nối tiếp cho là tóm lại 2 cũng ko diễn dịch kể từ những gì lên đường trước nó.

Chủ nghĩa duy tâm nhập trí tuệ tôn giáo[sửa | sửa mã nguồn]

Không cần là toàn bộ những tôn giáo và niềm tin cẩn nhập siêu tự nhiên đều trọn vẹn đem mẫu mã phản công ty nghĩa duy vật một cơ hội rõ rệt. Ví dụ, những đức tin cẩn chặn Độ giáo về Brahman, Thiền của Phật giáo trung dung thân mật tâm và vật, còn giáo lý Kitô giáo dòng sản phẩm chủ yếu xác định vai trò của tính vật hóa học của thân xác loài người Chúa Kitô và sự quan trọng của việc tự động kìm giữ Lúc tiếp xúc với toàn cầu vật hóa học.

Xem thêm: heard from là gì

Thần học tập của Khoa học tập Kitô (Christian Science) duy tâm một cơ hội tường minh: nó bảo rằng toàn bộ tất cả đều tồn bên trên đều là Chúa trời và những ý niệm của Chúa; rằng toàn cầu như nó xuất hiện so với những giác quan liêu là 1 sự bóp méo của thực bên trên tâm tinh ranh phía sau.

Một số trào lưu và sách tôn giáo văn minh, ví dụ điển hình những tổ chức triển khai nằm trong Phong trào tư tưởng mới mẻ (New Thought Movement), Giáo hội Thống nhất (Unity Church) và cuốn sách "Một khóa đào tạo về luật lệ màu" (A Course in Miracles), hoàn toàn có thể được xem như là đem khuynh phía duy tâm. Trong Một khóa đào tạo về luật lệ màu khung người và những giác quan liêu được nghĩ rằng ko làm cái gi cả. Mọi tri giác của tao, nhập bại đem khung người và những cơ sở cảm xúc, được hiện tại hình bên phía trong tiềm thức, còn tiềm thức thì có vẻ như như thể đang được sinh hoạt. Một luật lệ đối chiếu là screen chiếu phim. Trong số đó, những hero có vẻ như như đang được cảm biến và tương tác cùng nhau, trong những khi phía trên giản dị chỉ là 1 sự phóng chiếu (projection).

Phương Tây tràn ngập nhập thuyết nhất nguyên vẹn cơ vật lý (physicalistic monism). Có một niềm tin cẩn phổ cập rằng tất cả tiếp tục hoàn toàn có thể được khoa học tập phân tích và lý giải bám theo vật chất/năng lượng. Do người tao liên tiếp được nghe vấn đề này, nó hoàn toàn có thể thực hiện mang lại ý niệm về thuyết nhất nguyên vẹn lòng tin (mentalistic monism) trở thành khó khăn thâu tóm. Có một phương pháp để chính thức dò la hiểu ý niệm này là qua chuyện luật lệ tương tự động, ví dụ như luật lệ tương tự động về screen chiếu phim rằng bên trên. Tiếp bám theo, nếu như xét thực bên trên tế bào phỏng "Star Trek's holodeck", nó fake tao một bước xa cách rộng lớn cho tới với những đối tượng người tiêu dùng có vẻ như là vật hóa học tuy nhiên thực tế lại ko cần. Tiếp nữa, xét bộ phim truyện "Ma trận". Trong bộ phim truyện bại, trong cả khung người và những đặc điểm của loài người cũng khá được phóng chiếu. Ta thay cho thế chiếc máy nhập phim vị một tiềm thức vĩ đại và uy lực. Phép tương tự động sau cuối là những niềm mơ ước của tao tối qua chuyện. Có vẻ như tao ở nhập một toàn cầu lênh láng những đối tượng người tiêu dùng không giống và nhiều người không giống, song chẳng đem gì nhập này là vật hóa học. Sự phóng chiếu tạo ra tri giác. Tuy phía trên ko cần là 1 luận cứ triết học tập nghiêm ngặt, nó được chấp nhận tao chính thức tâm lý bám theo những phía này.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

  • Thuyết duy ngã
  • Chủ nghĩa duy tâm siêu nghiệm
  • Chủ nghĩa duy tâm thực tiễn

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Một vài ba tâm lý về tầm quan trọng triết học tập Hegel và "ý niệm tuyệt đối" của ông, Vũ Hùng, Tạp chí Triết học
  2. ^ Parerga and Paralipomena, Tập I, "Fragments for the History of Philosophy," § 7
  3. ^ virtus dormitiva

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]